Historia

W czasach XVI-wiecznej Reformacji Mysłowice pozostały w zasadzie poza jej oddziaływaniem, choć dotarła ona da wielu innych górnośląskich miast (m.in. Pszczyny i Bytomia). W dokumentach miejskich spotykamy jednak wzmianki o protestantach czasów Reformacji. Dopiero po zdobyciu Śląska przez protestanckie Prusy w l742 roku zaczął rozszerzać tu swe wpływy ewangelicyzm. Jednak w Mysłowicach pierwsze ewangelickie nabożeństwo odprawiono dopiero w 1855 roku. Ale od połowy ubiegłego stulecia liczba ewangelików zaczęła wzrastać w takim tempie, że rychło stało się możliwe powołanie miejscowego duchownego, a równocześnie pojawiła się paląca potrzeba wybudowania kościoła. Warto powiedzieć, że w owych czasach jednym z mysłowickich pastorów był ks. Jerzy Badura (w latach 1872 – 1876), jeden z najwybitniejszych działaczy polsko-narodowych na Śląsku.

Neogotycki kościół wybudowano w latach 1875 – 1877 przy ul. Powstańców (ówczesna Dworcowa). Jego postawienie stało się możliwe dzięki przecie wszystkim wsparciu Stowarzyszenia im. Gustawa Adolfa, a także dzięki pomocy licznych urzędów oraz osób prywatnych. Bardzo okazała uroczystość poświęcenia, którą otworzył radca konsystorski Weigelt z Wrocławia, odbyła się w dniu 29 czerwca 1877 roku. Odtąd już, co niedzielę odbywały się tu nabożeństwa zarówno w języku polskim jak i niemieckim. W późniejszych latach powiększono (w roku 1881) cmentarz położony na Słupnej przy ul. Oświęcimskiej oraz zakupiono plebanię (rok 1885).

Dla historii parafii ważne było wydarzenie, jakie miało miejsce w kilka lat później, kiedy to poświęcono nowy kościół w Szopienicach, co odbyło się w 1901 r. Tamtejszy zbór ewangelicki stanowił filiał mysłowickiego jeszcze do roku 1910, kiedy to nowa parafia usamodzielniła się. W tym samym roku wieloletniego proboszcza parafii, ks. Wilhelma Zahna, którego grób znajduje się do dzisiaj na parafialnym cmentarzu, zastąpił, ks. Stohner.

Koniec pierwszej wojny światowej przyniósł duże zmiany w zborze mysłowickim, niestety ku gorszemu. Po przejęciu przez Polskę części Górnego Śląska, obejmującej również i Mysłowice, wiele rodzin ewangelickich opuściło Śląsk. Skutkiem tego liczba ewangelików zmalała z 1700 do 600 parafian, na ponad 20 tys. mieszkańców Mysłowic. Mimo to aktywność parafii utrzymała się, działały tu związki mężczyzn, kobiet, młodzieży, funkcjonowało również Towarzystwo Polaków Ewangelików.

W roku 1927 przypadały dwie ważne dla mysłowickiej parafii rocznice: 70-lecie założenia parafii oraz 50-lecie kościoła. Obchody tych rocznic były niezwykle uroczyste. Z tej okazji przeprowadzono również gruntowny remont kościoła, malowanie oraz założono nowy witraż nad ołtarzem, który wykonała firma S. G. Żeleńskiego z Krakowa, przedstawiający wizerunek Chrystusa wzorowany na słynnym posągu duńskiego rzeźbiarza B. Thorvaldsena. Witraż ten do dziś dnia zdobi wnętrze kościoła. Przeglądowi poddano organy, a przede wszystkim założono trzy nowe dzwony odlane z brązu przez Karola Schwabego z Białej. Popiersie Marcina Lutra ozdabiało kościół już wcześniej.

Po II wojnie światowej opiekę duszpasterską nad mysłowicką parafią przejął ks. Leopold Raabe ze Świętochłowic. W 1951 roku ustalono ostatecznie administracyjne usytuowanie parafii, tworząc z czterech samodzielnych, diasporalnych parafii ośrodek parafialny obsługiwany przez duchownego z Szopienic. Od 1951 roku był nim ks. Emil Kowala, od 1961 do 1997 roku ks. Karol Bauman, a od 1997 roku ks. Adam Malina.

Przy parafii istnieje chór mieszany „Jubilate Deo”, założony w 1953 roku przez Adama Korfantego, obecnie działający pod dyrekcją Joanny Bliwert-Hoderny. Chór ma za sobą liczne występy w kraju, a także poza granicami – w Niemczech i Holandii. W 2001 roku chór wydał płytę kompaktową z kolędami. Przy zabytkowych organach (dwumanuałowych z pedałem), posiadających 20 rejestrów, zasiadał od 1947 do 2007 roku Mirosław Bliwert, mysłowicki muzyk, kompozytor i pedagog.

Od kilku lat w kościele, dzięki pomocy wielu ludzi dobrej woli, w tym władz miasta Mysłowice, trwają prace renowacyjne. Dokonano wymiany pokrycia dachu kościoła, wyremontowano i zrekonstruowano witraże nawy głównej i prezbiterium kościoła, poddano naprawie i renowacji zegar wieżowy oraz wymieniono instalację elektryczną. We wnętrzu kościoła odtworzono polichromię prezbiterium, ściany tęczowej i ścianami pod emporami. Kościół zyskał również zewnętrzną iluminację. Częściowo ukończono malowanie polichromii stropu kościoła. Obecnie prowadzone są prace w części wieżowej, które polegają na rekonstrukcji i naprawie zniszczonych witraży.